Dit artikel is geschreven door: Marja Griffioen (Adviseur Kenniscentrum Ervaringsdeskundigheid en Herstel, GGZ Rivierduinen)
En gepubliceerd op 1 november 2022 op intranet van GGZ Rivierduinen.
Janice de Jager, adviseur ervaringsdeskundigheid en herstel wijkgerichte psychiatrie, startte begin dit jaar samen met collega Thiemo een KOPP/KOV (kinderen van ouders met psychische problematiek/kinderen van ouders met verslavingsproblematiek) herstelgroep voor (jong)volwassenen. Hieronder volgt een dubbel-interview. Een gesprek met Janice als begeleider van de herstelgroep en Anne als deelneemster aan de groep.
Achtergrond
Janice
Vorig jaar ontstond het idee om samen met een collega een herstelgroep voor (jong) volwassenen te starten die als kind te maken hebben gehad met een ouder-, of ouders met psychische problematiek of verslavingsproblematiek. Er zijn wel zogeheten KOPP/KOV groepen maar die richten zich vooral op kinderen en jongeren tot 18 jaar. Ik merkte om mij heen dat er ook volwassenen zijn die behoefte hebben om met lotgenoten te praten over hun ervaringen als kind/jongere; èn de dilemma’s die zij in het volwassen leven tegenkomen die te maken hebben met hun geschiedenis.
Anne
Zo was het ook voor mij. Ik was lang niet bekend met de termen KOPP/KOV. Ik was daar, ook in mijn therapieën niet mee in aanraking gekomen. Toch liep ik wel met vragen rond. En die vragen of dilemma’s werden sterker toen ik zwanger raakte. Een dilemma vind ik bijvoorbeeld: hoe geef ik de relatie met mijn moeder vorm? Hoe doe ik dat straks richting mijn kind? Welke plek heeft mijn moeder daarin? En hoe zorg ik dat mijn kind niet belast wordt met haar problematiek? Ik heb lang gezocht naar een plek waar ik terechtkon om deze dingen te bespreken. Bij toeval kwam ik terecht bij deze herstelgroep.
De herstelgroep
Anne
Deelname aan de herstelgroep brengt me meer dan ik bij aanvang had durven hopen. De herkenning en erkenning is zo fijn. We hebben met elkaar maar weinig woorden nodig om te begrijpen wat er speelt. Als ik dingen over mijn verleden of dilemma’s vertel buiten de groep is al snel de reactie ‘maar het is en blijft toch je moeder’. Binnen de groep is er enorm veel begrip voor bijvoorbeeld de innerlijke strijd die je kunt voeren tussen loyaliteit richting je ouder(s) en het willen gaan staan voor je eigen geluk. Voor jezelf kiezen en grenzen stellen aan je ouder(s) is een thema dat eigenlijk bij iedereen in de groep speelt.
Janice
Wat ik zo bijzonder vind in deze groep is de openheid, de raakvlakken, de herkenning en de verbondenheid die daaruit ontstaat. Ik ben daarin overigens begeleider- , maar ook deelnemer. Ook ìk heb ervaring met een moeder met psychische problematiek. Ik herken de thema’s waarmee je kunt worstelen zoals die in de herstelgroep naar voren komen: loyaliteit, omgaan met emoties (waar dat vroeger niet kon of mocht), schuldgevoelens, identiteitsvraagstukken: wie ben ìk?, geleerd hebben om ‘mooi weer te spelen naar buiten toe’ en ‘de vuile was binnenboord houden’ en de split die dat in jezelf kan brengen, enzovoort. Het concept-programma voor deze herstelwerkgroep, die bestaat uit 8 themabijeenkomsten, is ontleend aan Mind Naasten Centraal (familie-organisatie), maar we hebben er, als ervaringsdeskundige ‘KOPP/KOV kinderen’ ook onze eigen invulling aan gegeven. Passend bij de groep (jong)volwassenen die nu deel uitmaakt van de groep.
Anne
Deelname aan de herstelgroep sterkt me. Voor mij is deelname aan deze groep één van de bouwstenen in mijn ontwikkeling naar autonomie, gezonde relaties, balans tussen betrokkenheid vs ‘daar laten waar het hoort’ en levensgeluk. Ik zeg één van de bouwstenen omdat ook de individuele therapie, die aan deze groep voorafging, mij veel gebracht heeft in het los komen uit de verstrikking met mijn moeder en het leren omgaan met de trauma’s die ik als kind heb opgelopen.
Ik geef nog één concreet voorbeeld van wat mij onlangs heeft geholpen helderheid te krijgen over hoe ik de relatie met mijn moeder in wil richten als mijn kindje er straks is. In de groep diende zich de vraag aan: ‘zou ik mijn kind mijn moeder oma laten noemen?’ Iets dat niet persé vanzelfsprekend is in ‘onze’ situatie. Eén van de deelnemers gaf aan dat aan de hand te hebben gehad. Hij zei afspraken te hebben gemaakt waarbij ‘de relatie op zìj́n voorwaarden zou worden ingevuld; dat het anders stopte’. Voor mij is dat een aanmoediging om mijn grenzen te stellen en deze te durven uiten. Het sterkt mijn wil om patronen in de geschiedenis te doorbreken en zich niet te laten herhalen. Het sterkt mij om mijn eigen weg te gaan.
Meer weten over de herstelgroep KOPP/KOV voor (jong) volwassenen?
Neem dan contact op met Janice de Jager, j.dejager@rivierduinen.nl.
Telefoonnummer: 06 27 063 090
